Digitaalvaardig in de zorg

Docenten

Eerst checken, dan klikken

Je kent het wel. Je zit in de trein, je loopt op straat of je zit met iemand te kletsen en ondertussen check je je e-mail of WhatsApp-berichten. Best wel een kans dat je dan wat minder scherp bent toch? Misschien klik je dan wel op een foute link of open je een bijlage die je beter niet had kunnen openen. Dat kan wel eens schadelijk zijn. Want internetcriminelen geef je met zo’n link of bestand toegang tot je computer. Of je betaalt zonder dat je oplet aan iemand die je helemaal niet kent. Dus…Eerst checken, dan klikken!

Klik niet zomaar op elk linkje
Een e-mail, tekstbericht of betaalverzoek met een foute link erin is een veelgebruikte manier om jou gegevens te ontfutselen. Dit heet phishing. Met die gegevens, zoals wachtwoorden of toegangscodes, kunnen internetcriminelen je veel geld afhandig maken. Het is dus belangrijk om alert te zijn. Als je phishing kunt herkennen, en niet op linkjes en bijlagen klikt, snijd je internetcriminelen flink de pas af.

Wat moet je checken?
Check altijd de echtheid van een e-mail, appje of betaalverzoek. Word er om geld of persoonsgegevens gevraagd of ken je de afzender niet? Moet je heel snel reageren of maak je een kans op een wel heel bijzondere prijs? Dan moet er wel een alarmbelletje bij je gaan rinkelen!

Lijkt het te mooi om waar te zijn? Dan is dat waarschijnlijk ook zo!

Momenteel zijn er 3 meest voorkomende methodes van phishing:
E-mail:

  • Check de aanhef, de afzender en de bijlagen. Vaag, onherkenbaar, of een bijlage met .exe. Grote kans dat je te maken hebt met phishing.
  • Check of de aanhef algemeen is, zoals ‘Beste klant,’ of ‘Geachte meneer/mevrouw’. Hoe onpersoonlijker, hoe groter de kans dat het niet echt is.
  • Check of het e-mailadres van de afzender vaag, onduidelijk of anders dan normaal is. Internetcriminelen maken vaak een e-mailadres dat héél erg lijkt op het origineel. Bijvoorbeeld info@bnak.nl in plaats van info@bank.nl, of www.bank.net in plaats van www.bank.nl.
  • Check of er bijlage(n) bij de e-mail zitten. Deze worden vaak gebruikt om virussen te verspreiden. Een bank, overheid, of telefoonmaatschappij stuurt je zelden mails met bijlagen. Ontvang je een e-mail met bijlagen en vertrouw je het niet, open deze bijlagen dan niet, zeker geen bijlagen met de extensie ‘.exe’.

WhatsApp/SMS:

  • Ken je de persoon of organisatie maar vertrouw je het bericht niet? Neem zelf contact op!
  • Check of je de persoon kent die een WhatsApp of SMS stuurt. Als je het niet vertrouwt, neem dan zelf contact op.
    Vraagt een bekende ineens om veel geld? Bel diegene op om te checken of dit wel degene is, die je denkt dat het is. Een crimineel die het nummer misbruikt, valt snel door de mand.
  • Check of je de organisatie kent die een WhatsApp of SMS stuurt. Kijk voor de zekerheid op de website of je inderdaad actie moet ondernemen.
  • Check of je niet te veel persoonlijke gegevens deelt op social media, zoals je telefoonnummer. Internetcriminelen kunnen je nummer dan vinden en misbruiken.
  • Betaalverzoek: Is het logisch dat je dat betaalverzoek krijgt? Ken je diegene? Neem zelf contact op als je het niet vertrouwt! Klik niet op de link, betaal niet als je het bericht niet vertrouwt!
  • Check of je wel echt geld verschuldigd bent aan degene die je dat via een appje vraagt.
  • Check of je degene kunt bellen die je een appje of betaalverzoek stuurt. Zeker als je dit niet met diegene hebt afgesproken. Maak niet direct het geld over, maar controleer of het betaalverzoek wel echt is.

 

Onthoud:

  • Eerst checken, dan klikken!
  • Je bank, creditcardmaatschappij, verzekering, telefoonmaatschappij en internetprovider vragen NOOIT om een betaling of naar persoonsgegevens of inlogcodes in een e-mail, WhatsApp of SMS.
  • De overheid vraagt NOOIT om een betaling of naar persoonsgegevens of inlogcodes in een e-mail, WhatsApp of SMS.
  • Als je via je vertrouwde app inlogt of zelf de website correct intypt, is de kans op phishing heel klein.

 

Bron: www.veiliginternetten.nl Lees hier ook meer over wat je moet doen als je per ongeluk toch op een foute link of een fout bestand hebt geklikt.