Investeren in digivaardigheid in de zorg loont

Vanochtend werd onder grote belangstelling het onderzoek ‘Tijdwinst door digitale vaardigheden’ gepresenteerd.

We hebben laten onderzoeken wat beperkte digivaardigheid bij zorgmedewerkers kost aan tijdverlies. En dus ook wat wél investeren in digivaardigheid zorgorganisaties potentieel kan opleveren in tijdwinst. En dat blijkt maar liefst ruim twee uur voor de langdurige zorg te zijn en ruim 4 uur voor de huisartsenzorg op basis van 12 digitale basishandelingen. Het onderzoek is uitgevoerd door onderzoeksbureau ZorgfocuZ, met advies van Prof. dr. Ing. Alexander van Deursen, en mede mogelijk gemaakt door de Goldschmeding Foundation.

Naar aanleiding van het onderzoek hebben we een rekentool ontwikkeld die organisaties zelf kunnen inzetten om hun tijdverlies te berekenen. Vind de rekentool, het volledige onderzoeksrapport, de presentatie en de communicatie toolkit vol met inspirerende tools hier.

Digivaardigheid als voorwaarde voor digitale transformatie

Personeelstekorten zijn een groot probleem in de gezondheidszorg. Digitalisering kan bijdragen aan oplossingen, zoals onlangs weer bevestigd in het ondertekende Aanvullend Akkoord Zorg en Welzijn (AZWA). Dan is het echter wel nodig dat zorgmedewerkers voldoende digivaardig zijn. Uit eerder onderzoek blijkt dat een behoorlijke groep (minstens 10-30%) zichzelf onvoldoende digivaardig vindt. Die groep worstelt dagelijks met hun steeds digitalere werkomgeving. Toch vragen veel organisaties zich af of het zin heeft om te investeren in de digivaardigheid van hun medewerkers. Dat kost immers tijd en capaciteit, en die zijn steeds schaarser.

Dit onlangs afgeronde onderzoek laat zien dat tijdverlies bij digitaal stroeve medewerkers in de huisartsenzorg en langdurige zorg aanzienlijk is. Digitaal stroeve medewerkers in de huisartsenzorg, met een gemiddelde werkweek van 32 uur, zijn naar schatting ruim vier uur (261 minuten) per week langer bezig met dezelfde 12 digitale handelingen dan digitaal sterke collega’s. De grootste potentiële tijdwinst ligt bij dagelijkse werkzaamheden als werken in het Huisartsen Informatie Systeem, teksten typen en e-mails opstellen. In de langdurige zorg zijn digitaal stroeve medewerkers op basis van een 32-urige werkweek naar schatting ruim twee uur per week (133 minuten) langer bezig met dezelfde 12 digitale handelingen. Dit is respectievelijk 13,6% en 7% van de kostbare tijd die niet naar de patiënt of cliënt gaat. Er is een rekentool gepubliceerd op de website waarmee zorginstellingen (ook buiten de huisartsenzorg en langdurige zorg) het tijdverlies in hun eigen organisatie kunnen doorrekenen.

Suzanne Verheijden (Programmamanager Coalitie DIVA): “Het is confronterend om te zien hoeveel tijd er verloren gaat – en dit is nog maar het topje van de ijsberg omdat we in elke branche maar 12 relatief eenvoudige digitale basishandelingen hebben gemeten. Natuurlijk kost investeren in digicoaches tijd, maar dat verdienen zorgorganisaties ruimschoots terug met de tijd die zorgmedewerkers kunnen besparen als ze digivaardiger zijn.”

Esmée Vogelsang, projectmanager Goldschmeding Foundation: “Voor een toekomstbestendige arbeidsmarkt is het belangrijk dat werkgevers en werkenden wendbaar zijn en effectief kunnen inspelen op de transities die invloed hebben op hun werk. Digitalisering is zo’n transitie waarbij het noodzakelijk is dat werkenden bijbehorende vaardigheden blijvend ontwikkelen. Het project dat Digivaardig in de zorg heeft opgezet met hulp van onze financiering– ‘Tijdwinst in de zorg door digitale vaardigheden’ – toont duidelijk aan dat het ook tijdwinst oplevert om te investeren in digitale vaardigheden van medewerkers. Dit sluit aan bij onze missie voor een skillsgerichte arbeidsmarkt, waarbij leren en ontwikkelen blijvend onderdeel is van mensen hun loopbaan.”

Over het onderzoek

Het onderzoek naar tijdwinst werd gedaan met observaties op de werkplek van de medewerkers zelf. De 85 zorgmedewerkers – in een gevarieerde samenstelling van leeftijd, functie, opleidingsniveau en werkervaring – werden geobserveerd terwijl zij 12 digitale handelingen uitvoerden aan de hand van gestandaardiseerde opdrachtkaarten. Om tijdsverschillen tussen minder en meer digitaal vaardige medewerkers te kunnen onderscheiden, werden er twee groepen medewerkers met elkaar vergeleken:

• Digitaal stroef: medewerkers die merkbaar moeite hebben met het gebruik van digitale systemen en applicaties en daardoor aanzienlijk meer tijd nodig hebben voor het uitvoeren van digitale handelingen (de 25% die er gemiddeld het langst over deden).

• Digitaal sterk: medewerkers die digitale handelingen vlot en efficiënt uitvoeren (de 25% snelste medewerkers).