Digitaalvaardig in de zorg

Huisartsenzorg

Digitale vaardigheden in de huisartsenpraktijk

Op 19 november lanceerde de coalitie Digivaardig in de zorg de zelftest digitale vaardigheden voor huisartsen. Met deze zelftest kunnen huisartsen in kaart brengen hoe hun digitale vaardigheden ervoor staan. Huisarts Hans van Selm en Reos-adviseur Hanneke Zandbergen dachten mee.

Hanneke Zandbergen is strategisch adviseur bij de ROS Reos in de regio Leiden. Hans van Selm is sinds 1994 huisarts/praktijkhouder in Alphen aan den Rijn en vanaf het begin van zijn loopbaan betrokken bij ICT-projecten, zowel in zijn eigen praktijk als in de regio.

Hanneke Zandbergen

Hanneke Zandbergen (foto Hans Roggen)

Hans van Selm (foto Marielle van Delft)

Hoe is het gesteld met de digitale vaardigheden van de huisarts?
Hans: Tijdens de huisartsenopleiding komt digitalisering maar weinig aan bod. We werken met een meester-gezelsysteem dus als de oude rot in het vak niet digitaal ‘minded’ is, krijg je het niet mee. Ik heb zelf gelukkig collega’s die heel digitaal vaardig zijn, maar die moet je wel met een lantaarntje zoeken.
Hanneke: Veel mensen denken misschien: het lukt me toch prima om mijn werk te doen? Maar je weet niet wat je niet weet. Onbewust en bewust hebben we allemaal work-arounds om dingen te vermijden die we niet goed kunnen.

Waarom vinden jullie digitale vaardigheden belangrijk?
Hans: Ik denk dat digitalisering van de zorg nodig en belangrijk is, en dat werkt alleen als zorgprofessionals ook met digitale toepassingen kunnen werken.
Hanneke: Als de zorgprofessional zelf al een drempel heeft om digitaal te werken, zal hij zijn patiënten ook niet vertrouwd maken met (waardevolle) digitale oplossingen.

Wat levert het de huisarts op om betere digitale vaardigheden te hebben?
Hanneke: Als je betere digitale vaardigheden hebt, gaat het werk makkelijker. Het scheelt tijd en dat maakt je werk dan ook leuker.
Hans: Ik merk dat sommige huisartsen er langer over doen om het dossier af te ronden. Dat komt vaak doordat ze digitaal minder handig zijn. Je basisvaardigheden moeten gewoon op orde zijn, denk bijvoorbeeld aan sneltoetsen, de Microsoftprogramma’s en typevaardigheid.
Maar nog belangrijker vind ik dat huisartsen de ‘mindset’ hebben om data te gebruiken om hun praktijk en de zorg die ze leveren te verbeteren. Dat levert ontzettend veel op en het begint bij een goed gebruik van het HIS. Als je alles als platte tekst invult in het HIS, kun je er verder niks mee.

Wat waren discussiepunten bij het ontwikkelen van de zelftest?
Hanneke: We moesten samen vaststellen wat de basisvaardigheden van de huisarts zijn. Dat was een hele puzzel. Sommige vaardigheden lijken vanzelfsprekend, maar zijn dat niet voor iedereen. En omdat elke praktijk de taken op een andere manier verdeelt, was ook de vraag wat de huisarts zelf moet beheersen en wat in ieder geval iemand in de praktijk moet kunnen.
Hans: De terminologie was ook een punt: gaat het om een zekere mate van ‘handig zijn in’, of moet je dingen gewoon kunnen?

Waarom heb je meegewerkt aan deze zelftest?
Hanneke: De digitalisering van de zorg is niet te keren. Goede digitale vaardigheden zijn onmisbaar en voor huisartsen zelf prettig. Daarom ben ik blij dat ik van Zorg en Zekerheid de ruimte heb gekregen om hieraan mee te weken. Wat mij betreft vertalen we de tool door voor alle eerstelijns disciplines. Zo kunnen ook zij checken hoe ze ervoor staan en wat ze willen bijleren.

Bekijk hier de zelftest digitale vaardigheden voor huisartsen. De zelftest is ontwikkeld op initiatief en met input van de huisartsensector. Een brede groep mensen heeft mee-ontwikkeld en getest.