Digitaalvaardig in de zorg

Digivaardigindezorg

‘Voor de cliënten doen de medewerkers alles’

Bij Frion in Zwolle kunnen medewerkers en cliënten op hun gemak (digitale) hulpmiddelen uitproberen. Nienke Monsma vertelt hoe zij ook medewerkers die weinig ervaring hebben met technologie enthousiast krijgt.

Frion is een organisatie voor mensen met een verstandelijke beperking in Zwolle. Als je het hoofdkantoor binnenkomt, loop je meteen tegen het Zoekplein aan. Kasten vol informatie, materialen en hulpmiddelen, van high tot low tech, die cliënten kunnen ondersteunen om een zo zelfstandig mogelijk leven te leiden. Alle materialen kunnen ook gedownload worden vanaf de website van het Zoekplein.

Eerst proberen en leren
Nienke Monsma werkt als medewerker Zorg en Advies sinds 6 jaar op het Zoekplein. Cliënten en medewerkers kunnen bij het Zoekplein terecht met een probleem waar ze tegenaan lopen. Nienke en haar collega’s proberen dan een hulpmiddel te vinden dat dat probleem zo goed mogelijk oplost.

Het idee achter het Zoekplein is dat een cliënt niet meteen zelf een hulpmiddel hoeft aan te schaffen, maar het eerst kan proberen. “Veel hulpmiddelen voor cliënten zijn best wel aan de prijs”, vertelt Nienke, “bijvoorbeeld een smartwatch of een tablet. Bij ons kunnen ze het eerst een paar maanden lenen om te zien of het voor hen echt werkt.”

Het gaat bij het Zoekplein niet alleen om technologische hulpmiddelen. “Technologie is niet altijd de meest geschikte oplossing. In sommige gevallen is een dagprogramma op papier beter dan een smartwatch bijvoorbeeld,” vertelt Nienke. Maar het doel is zeker wel om cliënten en medewerkers kennis te laten maken met technologie. “Technologie is geen vervanger van de menselijke zorg maar het kan een mooie toevoeging zijn aan het leven van de cliënt”, vindt Nienke.

foto van Nienke Monsma

Nienke Monsma

Sprekend fotoalbum
Wat voor technologie biedt het Zoekplein? Nienke: “De iPad is echt een middel geworden dat op allerlei manieren wordt ingezet bij cliënten. Er zijn bijvoorbeeld apps waarmee je een sprekend fotoalbum kunt maken. Die kun je gebruiken voor cliënten die heel gestrest worden als iets niet op de juiste volgorde gebeurt. Een sprekend fotoalbumpje over de volgorde van het avondritueel of het aankleden kan dan heel veel rust brengen. Het album raakt nooit geïrriteerd. Ook het leren van Engelse woordjes, een grote wens van een cliënt, gaat perfect met op maat gemaakte lessen in het sprekende fotoalbum.”

“Over de tovertafel hebben we lang getwijfeld. Wij hebben er eentje die rouleert. Daardoor hebben sommige locaties er zelf een aangeschaft met crowd funding, maar andere locaties vonden het niets.”

Nieuwe middelen komen ook regelmatig van studenten van de Hogeschool Windesheim. Elk half jaar doet een groep studenten de minor Kinderen en media waarbij ze een product voor social media moeten maken. De cliënten testen het product en de dagbesteding hout werkt mee aan de verfraaiing.

Op weg helpen
Nienke en haar collega’s lenen een hulpmiddel niet alleen uit, ze helpen de cliënten en medewerkers ook op weg. Nienke: “We zetten bijvoorbeeld apps op de tablet en geven er opdrachten bij zodat ze er echt mee gaan werken. We hebben ook speciale instructieboekjes gemaakt waar onder andere een aantal positieve ervaringen staan van collega’s die het hulpmiddel eerder hebben gebruikt.” In de toekomst zou Nienke graag ook instructiefilmpjes maken voor cliënten die laaggeletterd zijn.

Nienke benadrukt dat ze het echt samen met de medewerkers en cliënten aanpakt. Ze merkt wel dat sommige medewerkers moeten wennen aan technologie, ze hebben er nog weinig ervaring mee. “Maar voor de cliënten willen de medewerkers alles doen. Als ze dan zien dat het allemaal best meevalt, worden ze steeds zekerder en enthousiaster.”

Van schaamte naar enthousiasme
Bij medewerkers die erg worstelen met hun digitale vaardigheden gaat Nienke, die ook vraagbaak is voor het ECD, persoonlijk langs. “Omdat ik al heel lang bij Frion werk en ook op de groep heb gewerkt, durven mensen mij dingen te vragen. Maar ik merk veel schaamte en dat begrijp ik ook wel: je voelt je dom als je iets niet weet en het dan ineens heel simpel blijkt. Of als iemand juist veel te moeilijke kreten gaat roepen. Maar schaamte is helemaal niet nodig. Voor iedereen kost het moeite om bij te blijven, ook voor mij. Maar als je ziet wat het oplevert voor de cliënten, dan motiveert dat enorm.”

voorbeelden van social media spellen

Voorbeelden van spellen over social media, gemaakt door studenten van Windesheim i.s.m. medewerkers en cliënten van Frion Zorg